در دهه های اخیر شاهد توجه بیش از پیش والدین برای آموزش مسئولیت پذیری در کودکان خود هستیم. در گذشته والدین بر این تصور بودند که نباید کودک را تحت فشار قرار دهند یا از آن ها خواسته ای داشته باشند و به نظر آن ها در تربیت فرزند باید والدین همه کارهای کودک را انجام می دانند از غذا دادن به کودک گرفته تا تعویض لباس و حمل کیف مدرسه و … . اما در حال حاضر اهمیت مسئولیت پذیری در کودکان به عنوان ی فاکتور رشد سالم در فرایند تربیت کودکان مورد توجه قرار گرفته اند.
کودکان باید یاد بگیرند تا دست به تجربه های مختلف بزنند و در صورت شکست و عدم موفقیت مسئولیت کارهای خود را بپذیرند. باید مراقبین و پرستاران کودک عواقب کارها را برای آنها توضیح دهند و کودک را در تصمیم گیری درست توانمند کنند و در نهایت کودک با تصمیم گیری عواقب آن را می پذیرد.
یادگیری مسئولیت پذیری کودکان در هر سنی امکان پذیر است، پس نباید منتظر شد تا کودک به سن خاصی برسد. شما می توانید در هر سنی با دادن مسئولیت های کوچک مربوط به کارهای خانه به کودک مسئولیت پذیری را یاد دهید.
کودکان خردسال به انجام امور خانه علاقه زیادی دارند پس پدر و مادران می توانند با استفاده از این علاقه در کودکان به آن ها مهارت مسولیت پذیری را بیاموزند.
پیشنهاد مقاله : استخدام پرستار شبانه روزی کودک در منزل
به کودکان اجازه دهید تا وسایل خود را جمع کنند
اسباب بازی ها، لباسها و وسایلی که کودکان با آن ها بازی می کنند بعد از بازی باید جمع و مرتب شوند. کودکان می توانند لباس های کثیف خود را در سبد لباس های کثیف قرار دهند، ریخت و پاش های خود را در خانه جمع کنند و اسباب بازی های خود را در سبد اسباب بازی ها بریزند.
مسئولیت پذیری در کودکان نباید به شکل اجبار به کودک تحمیل شود
والدین باید به این نکته توجه کنند که اگر به زور و با تندی به کودک دستور انجام کاری را بدهند حتما کودک با مخالفت و لجبازی پاسخ خواهد داد. مراقبین و پرستار کودک باید کارها را به گونه ای که برای کودک باعث ایجاد سرگرمی و تفریح شود، با همکاری یکدیگر انجام دهند. زمانی که فعالیت ها شکل سرگرم کننده و جذاب به خود بگیرند باعث مشارکت کودکان می شوند.
مهم یادگیری است
در آموزش مسئولیت پذیری قصد ما انجام دادن و به اتمام رساندن کارها نیست، بلکه هدف ما ایجاد حس همکاری و یادگیری مهارت در کودک است. به کودک برای این کار فرصت دهید. با صبر به کارهای او و درست انجام دادن انها توجه کنید و با عجله به انها کمک نکنید تا زودتر کارها را به اتمام برسانند. انها با اشنایی با محیط فیزیکی خود به کشف دنیای پیرامون می پردازند به همین دلیل باید فرصت کافی به آن ها داده شود.
به کودک کمک کنید تا برنامه ریزی روزانه داشته باشد
کارهای مهم و متداول را که در طول روز انجام می دهند را یادداشت کنید. مانند ساعت بیدار شدن از خواب، خوردن میان وعده، ساعات خوردن وعده های غذایی، زمان نظافت روزانه و آماده شدن برای خواب و ساعت به خواب رفتن از مهمترین فعالیت هایی هستند که کودک باید طبق برنامه ریزی انها را انجام دهد.
آموزش احساس مسئولیت در روابط بین فردی
یکی از مهمترین مهارت هایی که باعث ایجاد یک فرد مسولیت پذیر در جامعه می شود مهارت در برقراری ارتباط و مسئولیت پذیری در مقابل رفتار خود با دیگران است. زمانی که کودکان با یکدیگر بحث و دعوا می کنند به انها نگویید باید از دوست خودت معذرت خواهی کنی! اول از انها بخواهید دلیل کار خود را توضیح دهند و در صورتی که باعث ناراحتی ذوست خود شده اند خودشان راه کاری برای خوشحال کردن او پیدا کنند. با این کار انها متوجه می شوند که رفتار نامناسب انها با دیگران عواقبی به دنبال دارد.
مسئولیت پذیر باشید
تمامی نکات فوق زمانی می تواند کاربردی باشد و توسط کودک اجرا شود که شما به عنوان مراقب و پرستار کودک الگوی مسئولیت پذیری برای کودک باشید. زیرا کودکان با دیدن رفتار شما می اموزند که چگونه در موقعیت های مختلف رفتار کنند و چه تصمیماتی را اتخاذ کنند.
در نظر داشته باشید انتظارات شما باید متناسب با سن کودک باشد. اگر خواسته هایی فراتر از سن و توانایی کودک داشته باشید باعث ایجاد احساس سرخوردگی و بی ارزشی در کودک خواهید شد.
